Van Gogh in

Kostschool

Vincent werd in 1864 op elfjarige leeftijd door zijn ouders naar de kostschool van Jan Provily in Zevenbergen gestuurd. Daarvoor had Vincent op school gezeten in zijn woonplaats Zundert en thuisonderwijs gehad van gouvernante Anna Birnie en zijn vader. Het herenhuis aan de Zandweg in Zevenbergen was in opdracht van Jan Provily gebouwd. Er werd onderwijs gegeven aan een kleine groep leerlingen afkomstig uit gegoede Nederlands Hervormde families uit de omgeving. Ten tijde van Vincents verblijf waren er negentien andere leerlingen. Een heel verschil met de basisschool in Zundert, waar maar liefst 150 leerlingen in een lokaal les kregen. Toch beweerde Vincent later dat hij weinig van zijn tijd op de kostschool had opgestoken, blijkt uit een brief aan zijn zus Willemien:

“terwijl de rest van mijn leven absoluut even onzinnig is als toen ik op 12-jarige leeftijd in een internaat zat waar ik absoluut niets leerde.” Lees de hele brief

In 1876 verwoordde Vincent in twee brieven aan zijn broer zijn herinneringen aan het moment dat zijn vader hem wegbracht naar de kostschool:

“Het was een herfstdag en ik stond op de stoep van de school van den Heer Provily het rijtuig waarin Pa en Moe naar huis reden na te kijken. Dat geele karretje zag men in de verte op den langen weg, nat na den regen, met dunne boomen aan weerskanten, die door de weilanden heenloopt. De grijze lucht boven alles, spiegelde in de plassen.” Lees de hele brief

Toen Vincent enkele jaren later onderwijzer was in Ramsgate, kon hij zich vanwege deze ervaring goed inleven hoe de jongens op die school zich moesten voelen als hun ouders hen wegbrachten. In augustus 1866 verliet Vincent om onduidelijke redenen de school en ging hij naar Tilburg. In literatuur worden motivaties gezocht in een cholera uitbraak of het sluiten van de jongensafdeling van de school.